فناوری متاورس تواناییهای بالقوه زیادی دارد که میتوان برای ارتقای عملکرد و بهره وری در حوزههای مختلف از آنها بهرهمند شد. این تواناییها میتوانند ما را به دنیای مجازی جذاب دیگری ببرند و تجربههای منحصربه فردی را برای ما به ارمغان بیاورند. در فضای متاورس میتوان کلاسها یا نشستهایی را در کسری از ثانیه با متخصصانی که در دورترین نقاط دنیا قرار دارند برگزار کرد و برای مدتی تصور نمود که کاملا در کنار یکدیگر قرار داریم. متاورس دنیای تمدن ساز آینده است که از طریق آموزش می توان آن را ساخت، کاربرد آن را فراگرفت و در انتظار همه گیر شدن آن در آینده نزدیک بمانیم. وقتی که می گوییم آینده، شاید به ذهن ما50 یا 100 سال دیگر متبادرشود . اما باید معتقد باشیم که که آینده اکنون است؛ حداقل مطلب این است که الان با عملکردمان آینده را می سازیم. پس منظور از آینده زمان خیلی دورتر از الان نیست .

امروزه متاورس یکی از مهمترین لغاتی است که نه تنها به واژه نامهها وارد شده است، بلکه هر روز هم خبرهای جدید و مهیجی در مورد آن به گوش مان میرسد و فیلم های متاورسی خیلی سریع در شبکههای اجتماعی وایرال میشوند. همان دنیا یا اکوسیستمی که به کاربران اجازه میدهد به شکل آواتار در یک محیط سه بعدی و در فضای ابری با یکدیگر تعامل داشته باشند. دنیای متاورس به عنوان یک محیط دیجیتال عمل میکند، اما جنبههای “واقعی” خاصی دارد که در آن هویتهای فردی، توکنهای دیجیتال، رمز ارزها و مهمتر از همه حضور فزاینده و رو به رشد محصولات تکمیل می شوند.

سرعت رشد فن آوری اینترنتی چنان سریع است که غالبا دوراز ذهن می باشد. ایدهی ارائه شده در فیلم آواتار و قدم گذاشتن در دنیای دیگر که در سال 2009 تخیلی به نظر میرسید، الان در حال اجرا شدن است. به همین ترتیب اگر به ایده آموزش و یادگیری در بستر متاورس نگاهی بیندازیم، ممکن است چندان قابل باور نباشد. اما متاورس در واقع بستری است که از تکنولوژیهای روز دنیا ساخته شده است و این پایان کار نیست، متاورس فضایی است که همه میتوانند در آن زندگی کنند! تجربهای که شاید عجیب به نظر بیاید، اما خیلی هم دور از دسترس نیست. اما بد نیست بدانید که در همین مدت کم پیشرفتهای بسیار بزرگی در این زمینه پدید آمده است. نمونه هایی مثل تبادل میلیون ها دلار در فضای متاورس، تاسیس کلیسا جهت عبادت، ساخت دانشگاه متاورسی، برگزاری مراسم عروسی و اتفاقات عجیب و غریب روزانه دیگرکه همگی موید توانایی آموزشی متاورس است.

امروز کارآفرینان آموزشی با برگزاری کلاس های آموزشی جهت فراگیران در داخل یک کلاس درس مجازی، با صندلی و نیمکت مجازی و فضایی که به سلیقه خود طراحی شده، یادگیری را تا حد غیر قابل تصوری افزایش داده اند . مهم ترین ویژگی فضای متاورس که باعث شده استفاده از آن برای یادگیری و آموزش بیشتر باشد همین انتقال حس است. جالب است که بدانیم اخیرا مارک زاکربرگ از دستکشی رونمایی کرد که به افراد حس لمس اجسام در دنیای مجازی را منتقل میکند! چنین چیزی فوقالعاده است. فرد بدون آنکه از جای خود تکان بخورد و تنها به کمک یک عینک واقعیت مجازی میتواند در کلاس درس حضور پیدا کند. کلاس درسی که به مراتب زندهتر، واقعیتر و جذابتر از تجربههای گذشته است. اما برای آماده شدن واستفاده بهینه ، نباید از نقش مهم ابزارهای خسته کننده هم غافل شد. اسکایروم، ادوبی کانکت، واتسپ یا هر فضای دیگری که در ایام کرونا ، کلاس در آن برگزار میشده است در واقع لطف بزرگی به ما کردهاند. این ابزارها ذهن را برای ورود به دنیای متاورس و یادگیری آماده کردند.

هدف از این مقاله ارائه چشم اندازی از وقایع در پیش روی اینترنت بوده که به سرعت در حال رشد است؛ این رشد سریع و تغییرات گسترده چون موجی تمام جهان را به زودی در نوردیده و ما نباید از آثار آن بی بهره بمانیم . اثر متاورس در یادگیری و آموزش بیشتر از سایر موارد می تواند راهگشا باشد.

این مقاله با مروری به مقالات متعدد ارائه شده در زمینه متاورس ، تهیه شده که می تواند آغازی باشد برای اطلاع دوست داران کارآفرینی آموزشی که در فضای متاورس قابل استفاده است.

کلمات کلیدی:

متاورس، کارآفرینی آموزشی ، آموزش از راه دور ، فناوری NFT

مقدمه

امروزه متاورس به طور ناگهانی به یک موضوع پرطرفدار تبدیل شده است ؛ آینده جهان در سایه آن دچار تغییرات عجیبی خواهد شد. متاورس آنقدر در همه جا نفوذ کرده است و اهمیت خود را نشان داده که هر شبکه و رسانهای حداقل یک بار در مورد این موضوع صحبت کرده است. خیلی از کانالها و رسانهها بخش جداگانهای را به این موضوع پرداختهاند و افراد مهم و اینفلوئنسرها به متاورس و چگونگی ساز و کار آن میپردازند. مثلا Forbes (1) یک ستون جداگانه در مورد متاورس را با

کتی هاکل(2)، آیندهپژوه مشهور فناوری و استراتژیست متاورس آغاز کرده است .

متاورس یا دنیای مجازی، خرید زمین در متاورس و هزاران اصطلاح مانند اینها در ماههای اخیر اطراف ما را احاطه کرده است؛ به طوری که اگر برای تفریح هم سری به اینستاگرام بزنیم با هزاران هزار پیج مرتبط با کریپتو مواجه میشویم که نسبت به سود و پتانسیل رشد احتمالی این حوزه مژده میدهند.

شاید برخی بخواهند متاورس را با بازیهای ویدیویی که در کنسولهای مختلف وجود دارند مقایسه کنند. با این حال باید بگوییم که مفهوم متاورس کاملاً سوای از بازیهاست و نمیتوان آن همانند یک بازی در نظر گرفت.

متاورس قرار است جایگزین اینترنت کنونی شود و بیشتر بزای بهبود زندگی انسان ها در دنیای پر از تغییرات و محدودیتهای فعلی را بهبود بخشیده و به نحوی به کاربران آزادی عمل اعطا کند. برخلاف بازیهای ویدیویی، تغییراتی که توسط کاربران در متاورس ایجاد میشود به صورت آنی توسط دیگران قابل مشاهده خواهد بود و به صورت دائمی باقی خواهد ماند.

متاورس کاربردهای مختلفی داردکه هنوز با همه رشدی که داشته به طور قطع برای عموم مردم جهان مشخص نیست ، یکی ازمهمترین کاربردهای آن استفاده در آموزش است. حتی هیچکس پاسخ قطعی و روشنی برای کاربرد متاورس برای آموزش ارائه نداده است. اما تاسیس کلیسا ، بانک ، دانشگاه ومبادله میلیاردها دلار رمز ارز می تواند گواهی برای تاثیرات مثبت گسترش بستر واقعیت مجازی بر موضوع آموزش و یادگیری در محیط فراجهان باشد.

برای اثبات امکان استفاده متاورس در امر آموزشمی توان به اعتقاد مارن لوین، سرپرست ارشد بازرگانی شرکت متا اشاره داشت . وی معتقد است متاورس فرصتی بزرگ در خدمت برگزاری کلاس های درسی است و یک تجربه یادگیری همه جانبه را برای فراگیران ایجاد می کند. نیاز فزاینده برای استفاده از آخرین پیشرفت های تکنولوژی در زمینه یادگیری دانش آموزان و دانشجویان، موجب سرعت بخشیدن به رشد و پیشرفت آنها بذون محدودیت مکانی می شود و به آنان توانایی مقابله با چالش های دنیای همیشه رقابتی را می بخشد. پس از دوران همه گیری ویروس کووید 19، هم آموزگاران و هم دانش پذیران به درک جدیدی از کاربرد فناوری در آموزش رسیده اند، و این بدان معنی است که استراتژی های مقابله با محدودیت های دنیای واقعی (مانند آنچه در زمان محدودیت های کرونایی و قرنطینه شاهد بوده ایم) پررنگ تر و کاربردی تر شده اند.

قبل از آنکه به کاربرد متاورس در آموزش بپردازیم به توضیحاتی در مورد خودِ متاورس می پردازیم.

متاورس چیست؟

کلمه متاورس نخستین بار در سال 1992 توسط «نیل استیونسن» در رمانی به نام «سقوط برفی» به کار گرفته شد. این نویسنده در رمانش جهانی را به تصویر میکشد که در آن کاربران میتوانستند با استفاده از هدفون و عینکهای طراحی شده، خود را در دنیای دیجیتال غوطهور کنند. در این دنیای دیجیتال، کاربران قادرند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، کالاهایی را میان خود مبادله کنند و در نهایت از طریق (VR) زندگی دوگانهای را تجربه کنند. گرچه آنچه امروزه و در قرن بیستویکم برای متاورس در حال وقوع است، شباهتهایی با جهانی دارد که در رمان استیونسن به تصویر کشیده شده، اما تفاوت فاحشی نیز در این میان به چشم میخورد، چرا که بسیاری از کاستیهای زیرساختی متاورس کنونی با تکیه بر فناوری بلاکچین برطرف شده و به این وسیله، جهان تخیل به جهان واقع نزدیکتر شده است، این چیزی است که در جهان مجازی رمان سقوط برفی وجود نداشت.

رمان سقوط برفی بیش از سی سال پیش منتشر شد، زمانی که بزرگترین شرکتهای تکنولوژی، حاکمیت نفوذناپذیر این صنعت را در اختیار داشتند. از آن جایی که هنوز متاورس به صورت کامل اجرایی نشده تعریف دقیق و ساده از آن خیلی عملی نیست. ابتدا به تعریف لغوی متاورس بپردازیم. متاورس ترکیبی است از دو کلمه Meta و Universe، متا به معنی فراتر و یونیورس به معنی جهان است در کل می توان متاورس را دنیایی فراتر از جهان و یا فرای جهان دانست. اسم متاورس از کتاب سقوط برف الهام گرفته شده، کتابی که توسط نیل استفسون به رشته تحریر درآمده است.اما تعریف محتوایی متاورس به ساده ترین بیان این است که می توان با استفاده از تکنولوژی متاورس عینک واقعیت مجازی را روی چشم ها گذاشته و به دنیای دیگری وارد شد و با آدم های دل خواه حرف زد و قدم به هر جایی که در ذهن بیاید گذاشت. متاورس یک دنیای دیجیتالی است که مارک زاکربرگ سازنده فیس بوک درباره آن می گوید: متاورس دنیایی است که در آن هم می توانید خلق کنید و هم می توانید درآن به گشت و گذار بپردازید. او می گوید متاورس مجموعه ای است از فضاهای مجازی که می توان در آن ها افرادی که در فضای فیزیکی در کنار هم نیستند را کنار هم جمع کرد و بهترین ارتباط ممکن بین آن ها را صورت داد.

نگاهی به عملکرد متاورس و فیس بوک

اگربه بازی های کامپیوتری دقت شود بخش هایی از متاورس را در آن بازی ها از جمله بازی Heavy Rain می توان دید. برای استفاده از تکنولوژی متاورس در حال حاضر عینک واقعیت مجازی و گیم پد نیاز است. در متاورس فرد با زدن یک عینک می تواند به هر جایی برود و در حالی که روی کاناپه خانه خود نشسته است خود را در فضا و روی کره ماه احساس کند.

متاورس یک واقعیت دیجیتالی است که جنبههای رسانههای اجتماعی، بازیهای آنلاین، واقعیت افزوده Augmented Reality (AR) ، واقعیت مجازی Virtual Reality (VR) و ارزهای دیجیتال را ترکیب میکند تا به کاربران امکان تعامل مجازی را بدهد. واقعیت افزوده عناصر بصری، صدا و سایر ورودیهای حسی را روی تنظیمات دنیای واقعی قرار میدهد تا تجربه کاربر را بهبود بخشد. در مقابل، واقعیت مجازی کاملا مجازی است و واقعیت های تخیلی را تقویت می کند.

همان طور که متاورس رشد می کند، فضاهای ارتباطی بیشتری ایجاد می کند که در آن تعاملات کاربر چند بعدی تر از پشتیبانی فناوری فعلی است. به جای مشاهده صرف محتوای دیجیتال، کاربران در متاورس قادر خواهند بود خود را در فضایی غوطه ور کنند که در آن دنیای دیجیتال و فیزیکی همگرا می شوند.

فیس بوک مدتی است که در مورد متاورس صحبت می کند و در یک بیانیه مطبوعاتی در 17 اکتبر 2021 اشاره کرد که متاورس “مرحله جدیدی از تجربیات مجازی به هم پیوسته با استفاده از فناوری هایی مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است. در قلب آن این ایده وجود دارد که با ایجاد احساس بیشتر «حضور مجازی»، تعامل آنلاین میتواند به تجربه تعامل حضوری نزدیکتر شود. مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیس بوک، نام متا جدید را در کنفرانس کانکت 2021 فیس بوک در 28 اکتبر اعلام کرد و وب سایت جدیدش آن را “یک شرکت فناوری اجتماعی” نامید. اما باید دقت داشت که متاورس هیچ سازنده (یا تعریف) واحدی ندارد، بنابراین چیزی نیست که فیس بوک مالک آن باشد یا به تنهایی مسئول توسعه آن باشد. با این حال، فیس بوک قبلاً از طریق هدستهای واقعیت مجازی Oculus خود روی متاورس سرمایهگذاری زیادی کرده است و روی عینکهای واقعیت افزوده و فناوریهای مچبند کار میکند. در سپتامبر 2021، این شرکت سرمایه گذاری 50 میلیون دلاری در تحقیقات جهانی و شرکای برنامه را برای اطمینان از توسعه مسئولانه فناوری متاورس اعلام کرد. هم چنین این شرکت امروزه نام خود را نیز به متا تغییر داده است.

مایکروسافت نیز قصد دارد تا در آینده نزدیک به متاورس بپیوندد و با کمپانیهایی مانند متا در ساخت دنیاهای مجازی برای بازی و خاق کارآفرینی نوین رقابت جدی داشته باشد. شرکت بایننس نیز یکی از شرکت های فعال در عملیات رمز ارز ها می باشد. با وجود این که بایننس به صورت مستقیم در روند توسعه متاورس فعالیتی نمیکند، اما زیرساخت رمزارز مورد نیاز را فراهم میکند. به عنوان مثال، بازار توکن بیهمتا (NFT) بایننس موجب ارتباط خریداران و فروشندگان داراییهای دیجیتال متاورس میشود. علاوه بر این، Binance بازارهای نقدینگی مورد نیاز توکنهای متاورس را در راستای معامله کردن ارائه میکند.

شرکت گوگل اخیرا شرکت کانادایی North را خریده است تا به این ترتیب رویکرد مدرنتری نسبت به سختافزار و نرمافزار تکنولوژی واقعیت افزوده یا AR داشته باشد و بتواند گام دیگری در مسیر برنامههای این شرکت برای ورود به دنیای متاورس بردارد. به همین ترتیب شرکت اپل که حالا با ارزش بیش از 5/ 2 تریلیون دلاری ارزشمندترین شرکت جهان به حساب میآید در حال حاضر مشغول طراحی و تولید هدستی برای ورود به قلمرو دیجیتال جدید یعنی متاورس است. هدستی که هنوز نام مشخصی ندارد و حتی اپل خبر تولید آن را هم تایید نکرده است. شرکتهای بزرگی مانند اینها معمولا سرمایههای خودشان را برای پروژههای بدون آینده، دور نمیریزند.

یکی دیگر از شرکت های فعال در متاورس تحت عنوان Epic Games نیز دو استراتژی اصلی در رابطه با متاورس دارد. در وهله اول، به نظر میرسد که این رویکرد موجب پیشرفت تجربه کاربری پایه و تکنولوژی مورد نیاز برای حمایت از بازیکنان بیشتری میشود. این شرکت قصد دارد به سازندگان در راستای ساخت داراییهای پیشرفته سه بعدی برای Metaverse کمک کند.

شرکت Tencent چین یکی از بزرگترین منتشرکنندگان بازی ویدیویی و ارائهدهندگان خدمات پیامرسانی در دنیا است. این کمپانی به صورت عمومی اعلام کرد که روی صنعت Gaming به عنوان یکی از رویکردهای ورود به متاورس با توجه به تکنولوژی موجود تمرکز دارد. از مجموع این مطالب می توان نتیجه گرفت که بستر متاورس مخصوص یک شرکت نبوده و ساخت آن توسط گروه های مختلفی از شرکت ها انجام می شود.

دنیای متاورسی

فضای مجازی کنونی، دو بعدی است. چیزی که در متاورس بهعنوان نسل بعدی اینترنت به سه بعدی تغییر پیدا میکند. اما تنها این نیست، در دنیای واقعی ما از حواس پنچگانه خود برای زندگی استفاده میکنیم. در فضای مجازی تنها دو حس بینایی و شنوایی درگیر هستند. متاورس اما در حال حرکت به سمتی است که به جرات میتوان گفت در آینده‎ای نه چندان دور، حس لامسه را نیز میتواند به فضای مجازی اضافه کند، به نحوی که اخیرا زاکربرگ از دست کشی رونمایی کرد با استفاده از آن فرد حس لامسه را در فضای متاورس خواهد داشت. با توسعه علم، حواس بویایی و چشایی نیز میتوانند به این فضا اضافه شوند.

در متاورس با استفاده از آواتار (نماد فضای مجازی یک فرد) وارد یک دنیای مجازی شده که در آن قادر به انجام بسیاری از کارها با استفاده از ترجمه از زبان های دیگرخواهد بود. با این حال باید یادآور شد که در حال حاضر متاورس به شکل فراگیر وعمومی آن بیشتر شبیه به یک بازی سه بعدی است. اما از نظز کارآفرینان در آینده فرایند توسعه خود را بدون محدودیت مکانی در همه جا توسعه می یابد . بهعنوان مثال، کارمندان یک شرکت با استفاده از هدستهای واقعیت مجازی، وارد محل کار خود شده و وظایف محوله را انجام میدهند.

ویژگیهای متاورس چیست؟

متاورس ویژگیهای مهمی داردکه باعث شده تا این حد بر سر زبانها بیفتد و به عنوان آینده نسل اینترنت نامیده شود. ویژگیهای متاورس شامل موارد زیر هستند:

• به دلیل فضای سه بعدی آن، حضور واقعی را برای کاربران، تداعی میکند. البته برای دست یابی به این حضور باید از عینکهای سه بعدی و چند بعدی مخصوص استفاده کرد. به این صورت کاربران احساس میکنند که دیگران همانند ظاهر واقعیشان در کنارش هستند و میتوانند با آنها تعامل کنند.

• میتوانید به هر کجا از فضای متاورسی سفر کرد و با بقیه در دیگر فضاها ارتباط برقرار کرد. هم چنین به راحتی میتوان، فعالیتها از جمله خرید و فروش را انجام داد.

• استانداردسازی از دیگر ویژگیهای حیاتی و مهم متاورس است. در واقع، ساخت تجهیزات و ویژگیها بر اساس استانداردی انجام میشود تا متاورس های مختلف بتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند.

• هم زمانی، ویژگی است که بر اساس آن کاربران در دنیای کشور مختلف و با فاصله زیاد میتوانند در یک واحد زمانی ارتباط داشته باشند.

• تمامی اطلاعات در همان لحظه در اختیار کاربران فعال متاورس قرار میگیرد. به این قابلیت سرعت میگویند.

• در متاورس میتوان، هر وسیله و ساختمانی را به هر شکلی ساخت. ابزارهای جدید ذخیره شده و در مراجعات و استفادههای بعدی وجود خواهند داشت.

• در فضای متاورس، دیگر خبری از هزینههای رفتوآمد و خرید وسایل نیست.

. با آموزش در فضای متاورس، قدرت خلاقیت افزایش می یابد و کودکان نسل جدید برای توسعه توان نوآوری خارق العاده ای را به دست خواهند آورد.

وقایع جدید غیر منتظره در فضای متاورس

در ادامه به چند مورد از اتفاقات در متاورس که در همسان سازی با زندگی واقعی شباهت دارد، ارائه می شود:

1. تاسیس کلیسا در فضای متاورس به منظورعبادت در دنیای مجازی خواهد بود. همهگیری ویروس کرونا بسیاری از فعالیتها حتی نیایشهای مذهبی را به فضای مجازی آورد و کلیسا هم از این قاعده مستثنی نبود. حالا یک اسقف مسیحی سعی کرده ارتباط با خدا در کلیسا را بهصورت واقعیت مجازی به متاورس بیاورد.

2. جی پی مورگان بزرگترین بانک آمریکایی خبر از ایجاد یک سالن اختصاصی به نام Onyx در Decentraland ( اولین دنیای مجازی مبتنی بر بلاکچین) داده است و خود را به عنوان اولین اعطا کننده وام در متاورس معرفی کرده است.

3. یک دانشگاه بزرگ چینی بعد از شبیهسازی مجازی محوطه دانشگاه در پلتفرم XiRang متعلق به شرکت Baidu به اولین موسسه علمی این کشور تبدیل شد که به دنیای متاورس ورود میکند.دانشگاه ارتباطات چین هفته گذشته اعلام کرد که در تاریخ 26 دسامبر 2021، یک مراسم سالگرد و اهدای جوایز را در محوطه مجازی این دانشگاه برگزار کرده است که البته نسخه واقعی آن هم در فضای دانشگاه برگزار شده است.

4. مدیران سئول مدعی شدهاند که اولین حکومت جهان خواهند بود که از این فناوری در دنیای خود بهره خواهند گرفت. برنامهریزان شهر، هدفی را طراحی کردهاند تا ارائه انواع مختلفی از خدمات شهری و رویدادهای فرهنگی را از طریق متاورس امکانپذیر کنند. در صورت تحقق این هدف، ساکنان پایتخت کره جنوبی به یک دنیای مجازی دسترسی پیدا میکنند که در آن میتوانند تنها با استفاده از یک عینک واقعیت مجازی، بسیاری از امور روزانه خود را از رفتن به یک مکان تاریخی گرفته تا پر کردن یک فرم شکایت شهری انجام دهند.

5. یک زوج اهل آریزونا جشن عروسی خود را در این دنیای مجازی برگزار کردهاند. ازدواج این زوج اهل آریزونا خیلی هم مثل ازدواج دنیای واقعی پر زرق و برق و شگفتانگیز نبود که این نشان میدهد متاورس هنوز برای تبدیل شدن به یک دنیای مجازی، که بتوان در آن تمام کارهای دنیای واقعی را انجام داد، جای کار دارد.

آینده در گرو تلاقی متاورس و صنعت

نوآوری متاورس با همه هیجاناتی که با خود به همراه آورده، با انتقادها و شک و تردیدهایی همراه است. در حال حاضر، عملکرد متاورس همچون دیگر فناوریهای نوظهوری که ناگهان و یک شبه در آسمان فناوری درخشیدند، به طور کامل مشخص نیست. برخی بر این باورند که متاورس تنها یک فانتزی و خیالی شیرین است که هواداران متعصب بازیهای ویدئویی و غولهای تکنولوژی آن را ساختهاند.

با وجود آنکه تغییر برند فیسبوک به متا، حدود 60 میلیون دلار برای این شرکت هزینه داشته است، اما به نظر میرسد که مارک زاکربرگ دغدغه دیگری هم دارد. با توجه به این که اینستاگرام یک میلیارد کاربر فعال ماهانه دارد، این ایده که متاورس در آینده نزدیک میتواند بر زندگی ما تاثیر قابلتوجهی داشته باشد، منطقی به نظر میرسد. این درست همان چیزی است که مدیرعامل متا را وسوسه کرده است. کارشناسان و تحلیلگران پیشبینی میکنند که تاثیر متاورس در همه ابعاد زندگی متبلور خواهد شد و صنعت نیز از آن مستثنا نیست. به این ترتیب و تحت تأثیر ابزارهای غیرمتمرکزی مانند DeFi (1)،

---------------------------------------

1- مخفف کلمه Decentralized Finance و به معنای سیستم مالی غیرمتمرکز است،

ارزهای دیجیتال، NFTها (1) و (2)Web، جهان ما رنگ دیگری به خود خواهد گرفت. بیشک زمانی که قدرت این فناوریها به طور کامل درک شود، زندگی ما برای همیشه تغییر خواهد کرد.

فناوری NFT روشی امن برای انتقال داراییهای دیجیتال از یک طرف به طرف دیگر ارائه میدهد. Web هم که زیربنای تمرکززدا در متاورس است، تعامل و اتصال غیرمتمرکز را بین موجودیتهای جداگانه ارائه میدهد. از سوی دیگر ارزهای دیجیتال و استیبل کوینها زیرساخت مالی مناسب یک بازار غیرمتمرکز را فراهم میکنند. DeFi این توانایی را دارد که تمرکززدایی مالی را در فرآیند انتقال داراییها در متاورس را فراهم کند. در نهایت یک جهان دیجیتال گسترده، بدون مانع و با تکیه بر واسطههای متمرکز در دسترس خواهد بود.

10 پروژه هیجانانگیز متاورس در سال 2022

متاورس هماکنون در مراحل نخستین خود بهسر میبرد و کاربرد آن اغلب در زمینههای بازسازی واقعیت و اهداف اجتماعی است، اما هدف نهایی آن را میتوان درکلیه امور مالی و تجاری بسط داد که با فرآیند آموزش کارآفرینی همسویی نوینی ایجاد می نماید. پروژههای متاورس علیرغم آنکه نوپا و آزمایشی هستند از جذابیت بالایی برخوردارند که آشنایی با آنها خالی از لطف نیست و می تواند فضاهای جدید کسب و کار و کار آفرینی را رونق دهد. در ادامه به 10 مورد از پروژه های آینده متاورس اشاره می کنیم:

1- دسنترالند (Decentraland)

دسنترالند با دراختیار داشتن بیشاز90هزار قطعه زمین مجازی، پیشتاز بیهمتای رونق تجارت املاک متاورس است.

2- سندباکس (Sandbox)

کاربران در سندباکس قادرند تا آزادانه به گشتوگذار پرداخته، زمین دلخواه خود را خریداری کرده، آن را توسعه دهند، به تجارت مشغول شوند و یا بهکمک ابزارهای موجود، داراییهای تعاملی خلاقانهای را ایجاد کنند.

3 - اَکسی اینفینیتی (Axie Infinity)

اَکسی اینفینیتی بازیکنان در آن با هیولاهای کوچک و بامزه به مبارزه با یکدیگر پرداخته و از این راه رمز ارز کسب میکنند.

4- Sin City

در متاورسِ Sin City به بازیکنان امکان گشتوگذار در خیابانها، تشکیل اتحادیهها، مالکیت داراییها و هم چنین خرید املاک و مستغلات را میدهد.

5- My Meta MMO

1- Non-Fungible Token را به اختصار NFT میگویند. در متون فارسی از NFT به توکن غیرقابل تعویض، توکن غیرمثلی (یعنی مثل و مانندی ندارد)، توکن غیرقابل معاوضه، توکن بیهمتا و توکن یکتا ترجمه شده است.

2 - (WEB) مجموعه ای از صفحات است که از طریق بستر اینترنت به هم متصل هستند.

بهوسیله آنها میتوانند به مبارزه، پرورش و استخراج داراییهای دیجیتال بپردازند.

6- Illuvium

در متاورس Illuvium بازیکنان با سفر و گشتوگذار در سرزمینی وسیع، تکمیل ماموریتها و بهدام انداختن هیولاهایی غولپیکر بهنام Illuvials پاداشهای اتریومی دریافت خواهند کرد.

7- ناکاورس (Nakaverse)

Nakaverse محصول شرکت بازیسازی Nakamoto Games است که هدفش ایجاد یک دنیای بازی مجازی و نظامی مالی برای ادغام یکپارچهی سایر محصولات این شرکت است.

8- Star Atlas

کاربران در متاورس Star Atlas که براساس یک تِم فضایی طراحی شده است، قادر به پرواز در سفینههای بسیار مدرن متعلق به قرن 27 میلادی خواهند بود.

9- MetaHero

MetaHero برای ایجاد آواتارها و آیتمهای سهبعدیِ بسیار واقعی، به یک الگوریتم بسیار پیشرفته اسکن و مدلسازی مجهز شده است.

10- Bloktopia

بهپاس عرضه نهاییِ 21میلیون عدد بیتکوین، سازهی اصلی Bloktopia را یک آسمانخراش 21 طبقه تشکیل داده است. به دارندگان توکنهای آن Bloktopian گفته میشود. Bloktopia نوعی مرکز تخصصی برای تسهیل تجربیات متاورس و محتوای متنوع آن بوده که هر طبقهی آن ارائهدهنده قابلیتهای خاصی است.

اجازه دهید ببینیم این دنیای مجازی جذاب که با عنوان متاورس معرفی شده است، چه کاربردهای آموزش کارآفرینی میتواند داشته باشد.

کاربردهای آموزشی متاورس

بدون تردید متاورس میتواند با بهرهمندی از فناوریهای مذکور جوامع مختلف را به مکان بهتری برای زندگی افراد تبدیل کنند. این دنیای مجازی میتواند در حوزههای مختلف کاربردهای گستردهای داشته باشد، از حوزه پزشکی و نظامی گرفته تا بازی و سرگرمی. در ادامه به مواردی از آن ها که جنبه آموزشی دارند، می پردازیم:

1-پزشکی ، سلامت و درمان

متاورس در این حوزه میتواند برای آموزش کادر درمان و هم چنین تقویت مهارتها و افزایش دانش پایه آنها استفاده شود تا نسل آینده متخصصان درمان و سلامت مهارت و دانش خوبی داشته باشند. گجت واقعیت مجازی هولولنز (HoloLens) مایکروسافت میتواند در حین جراحی به جراحان کمک کند و حتی سرعت جراحی آنها را افزایش دهد.

کاربردهای متاورس در پزشکی

الف - هدستهای واقعیت افزوده میتوانند با کمک تصاویر سیتیاسکن، MRI و اسکنهای سهبعدی، قبل از عمل جراحی تصاویری ایجاد کنند تا پزشک جراح به فهم بهتر و کاملتری از وضعیت بیمار دست پیدا کند. در ضمن پزشکان میتوانند با کمک هدستهای واقعیت افزوده بدون این که نیاز باشد دائماً به نمایشگر سیستم کنترلکننده وضعیت بدن نگاه کنند، اطلاعات مرتبط با علائم حیاتی بیمار مثل ضربان قلب، دمای بدن، فشار خون و میزان تنفس او را لحظه به لحظه مقابل چشمان خود ببینند. بهرهمندی از این دستگاهها طبیعتاً سرعت جراحی را نیز افزایش میدهد.

ب - یکی دیگر از کاربردهای جالب واقعیت افزوده در حوزه سلامت و درمان، تسهیل یافتن رگ دست افراد برای نمونهگیری است. معمولاً در برخی از موارد کارکنان آزمایشگاه نمیتوانند بهراحتی رگ دست بیمار را پیدا کنند و این موضوع بیماران را اذیت میکند. هدستهای واقعیت افزوده میتوانند با مشخص کردن رگها بهصورت خطوط رنگی و برجسته کردن آنها بهراحتی این مشکل را برطرف کنند.

ج - یکی دیگر از کاربردهای متاورس در حوزه پزشکی آشنایی با آناتومی بدن انسان با استفاده از واقعیت افزوده است. با کمک این فناوری میتوان مدلی سهبعدی و حتی زنده و متحرک از آناتومی بدن انسان ایجاد کرد تا دیگر نیازی به کالبدشکافی و تشریح جنازه نباشد.

د - معمولاً بیماران قبل از عمل جراحی نگرانی و استرس بیجا دارند و میخواهند بدانند جراحی چگونه انجام خواهد شد. دو فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، شبیهسازی عمل جراحی بهصورت دقیق و سهبعدی را نیز امکانپذیر کردهاند و افراد میتوانند با کمک این دو فناوری وضعیت بدن خود را قبل و بعد از جراحی ببینند و حتی فرایند جراحی را نیز مشاهده کنند، طوری که انگار خود آنها در اتاق عمل حضور دارند!

2-کاربرد متاورس در حوزه نظامی

بهرهمندی از قابلیتهای بالقوه واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در حوزه نظامی نیز به میزان قابلتوجهی افزایش یافته است. فناوری واقعیت افزوده تاکتیکی یا Tactical Augmented Reality (TAR) یکی از فناوریهای زیرمجموعه واقعیت افزوده در حیطه نظامی محسوب میشود.

الف - گجت طراحیشده برای این فناوری همچون دوربین دید در شب عمل میکند، اما قابلیتهای بسیار گستردهتری دارد. مثلاً میتواند موقعیت دقیق یک سرباز و هم چنین موقعیت تمام نیروهای خودی و دشمن را با دقت بالایی نمایش دهد. این گجت درست مانند دوربینهای دید در شب به کلاه سربازان متصل میشود و میتوان در هر زمانی از شبانهروز از آن استفاده کرد، بنابراین میتواند برای سیستمهای GPS دستی یا وسایل دید چشمی، جایگزین کاملاً مناسبی باشد. بنابراین دیگر نیازی نیست سربازان در میادین جنگ و موقعیتهای حساس دائماً به دستگاههای GPS خود نگاه کنند. نگاه دائم سربازان به دستگاه GPS در موقعیتهای فوق حساس و میادین مبارزه پیادهنظام میتواند به حواسپرتی آنها و غفلت آنها از نیروهای دشمن نزدیک به خود و در برخی از مواقع از دست دادن جانشان منجر شود.

ب - هم چنین میتوان با استفاده از هدستهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده و ایجاد محیط واقعیت ترکیبی یک محیط آموزشی ساختگی و مجازی با ویژگیهایی کاملاً مشابه ویژگیهای محیط واقعی ایجاد کرد.

------------------------------------------------

1 - احمدرضا فرهبد ، کاربردهای متاورس در حوزههای مختلف چیست؟ اسفند 1400

ج - در این محیط میتوان شرایط سختتری را در مقایسه با دنیای واقعی برای سربازان شبیهسازی کرد و آنها را در محیطی شبیه به محیط میدان جنگ واقعی قرارداد تا توانایی روحی و جسمی آنها برای مواجهه و مقابله با وضعیت و شرایط حساس و دشوار در هنگام جنگهای واقعی تقویت شود. فرماندهان نیز میتوانند با قرار دادن سربازان در چنین محیطهایی، آنها را آمادهتر کنند و تواناییهای جسمی و روحی آنها را بهتر محک بزنند.

3-کاربرد متاورس در صنعت املاک

الف - افراد فعال در حوزه فروش املاک نیز میتوانند از کاربردهای متاورس بهرهمند شوند و با استفاده از هدستهای واقعیت مجازی، نسخهای مجازی از ملک موردنظر را به مشتریان نمایش دهند. مشتریان هم میتوانند بهصورت مجازی از بخشهای مختلف ملک موردنظر خود که با وضوح بالایی شبیهسازی شدهاند، بازدید کنند.

ب - حتی شبیهسازی مناطق اطراف خانه و بازدید مجازی از آن نیز با استفاده از واقعیت مجازی امکانپذیر است. در برخی از موارد شبیهسازی بهقدری قوی و با جزئیات کامل انجام شده است که افراد تصور میکنند واقعاً در آن مکان حضور دارند. در ضمن میتوان در این شبیهسازیها از تاثیر صدا و نور و هم چنین روایت و موسیقی محیطی نیز استفاده کرد. ممکن است با گسترش استفاده از این فناوری دیگر نیازی به بازدید حضوری از مکان موردنظر نباشد و مشتریان پس از بازدید مجازی از بخشهای مختلف خانه یا هر ساختمان دیگری، قرارداد خرید یا اجاره را با خیال راحت امضا کنند.این فناوری به صرفهجویی هزینه و زمان مشاوران املاک نیز کمک میکند.

ج - افرادی که در زمینه ساختوساز فعالیت میکنند نیز میتوانند نمایی از خانه یا هر ساختمان دیگری که قصد ساخت آن را دارند و دکوراسیون داخلی آن را با استفاده از واقعیت مجازی شبیهسازی کنند. آنها میتوانند در این شبیهسازی حتی بخشهای مختلف را مطابق با سلیقه افراد سفارشیسازی کنند تا مشتریان بتوانند خانه موردعلاقه خود با ویژگیهای موردنظرشان را قبل از ساخت، بهراحتی با هدست واقعیت مجازی ببینند.

د - حتی میتوان بازدید مجازی و تور مجازی از مکان موردنظر را طوری طراحی کرد که فرد در هر قسمت بتواند تغییرات موردنظر خود را در یک پنجره پاپآپ اعمال کند و همان لحظه نتیجه تغییرات خود روی مکان موردنظر را ببیند.

4-کاربرد متاورس درحوزه آموزش نیروی کار

میتوان با استفاده از واقعیت مجازی افرادی که قرار است در محیطهای پرخطر تولیدی مشغول به فعالیت شوند، در یک محیط مجازی بیخطر که ویژگیهای محیط واقعی در آن شبیهسازی شده است، آموزش داد. با این روش هم دیگر نیازی به صرف هزینه و زمان برای آموزش سرمایه انسانی نیست و هم احتمال وقوع حوادث ناگوار در محیطهای کاری پرخطر به حداقل میرسد یا حتی ممکن است به صفر برسد، زیرا افراد قبلاً در محیط شبیهسازیشده آموزش دیدهاند و نسبت به خطرات در کمین آگاهی کامل دارند.

5-کاربرد متاورس در حوزه تولید

الف - با استفاده از یک هدست میتوان واقعیت مجازی، کنترل کیفیت قطعات در مراحل مختلف تولید را آسان کرد و با این روش کیفیت محصول نهایی را افزایش داد. شرکت فورد این فناوری جالب را پیادهسازی کرده است و کارمندانی که به دلیل ابتلا به کرونا در قرنطینه هستند، میتوانند با استفاده از هدست واقعیت مجازی بخشهای مختلف خودروهای تولیدشده را بررسی و آنها را کنترل کیفیت کنند.

ب - شبیهسازی مکان تولید نیز با استفاده از واقعیت مجازی نیز یکی دیگر از کاربردهای متاورس در حوزه تولید است. تولیدکنندگان میتوانند با استفاده از این فناوری محیطی را که قرار است دستگاهها در آن قرار گیرند، شبیهسازی کنند تا ببینند بهترین مکان ممکن برای هر دستگاهی چه مکانی است یا با جابجایی دستگاههای مختلف به صورت مجازی بفهمند فاصله مناسب و ایمن بین دستگاههای مختلف چقدر است. قطعاً چنین اقدامی میتواند به افزایش امنیت مکان تولید و برنامهریزی بهتر برای آن کمک زیادی کند.

6-کاربرد متاورس در بازی و سرگرمی

متاورس میتواند صنعت بازیسازی را متحول کند. فناوریهای چهارگانه ایجاد محیط دیجیتالی میتوانند تجربه فراگیر کاملاً متمایز و منحصربهفرد از بازیهای هیجانانگیز مثل بازیهای ریسینگ، شوتر، ورزشی و بازیهای آخرالزمانی و حفظ بقا را برای گیمرها به ارمغان بیاورند تا آنها را غرق در فضای بازی کنند. نسخههای واقعیت مجازی بازیهای پرطرفدار و مهیجی مثل سری بازیهای Call of duty و Microsoft Flight Simulator بهسرعت در حال گسترش است.

واقعیت افزوده نیز در صنعت بازیسازی مورداستفاده قرار گرفته است. از میان محبوبترین بازیهای واقعیت افزوده میتوان به بازی pockemon Go که محبوبترین بازی واقعیت افزوده محسوب میشود، ingress و Zombies,Run اشاره کرد.

الف - واقعیت ترکیبی نیز در صنعت بازیسازی مورد توجه قرار گرفته باعث شده سازندگان بازی بتوانند با ترکیب دو فناوری واقعیت مجازی واقعیت افزوده محیط بازی را کاملاً به واقعیت نزدیک کنند. از میان محبوبترین بازیهای واقعیت ترکیبی در سال 2022 میتوان به Lightsabers and Music و دو بازی Lasers and Landing Pads و Physics Made Fun در سبک شوتر اشاره کرد. این سه بازی بهراحتی در سیستمعامل ویندوز اجرا میشوند.

ب- میتوان در بازیهای چندنفره آنلاین نقشآفرینی از آواتارهای دیجیتالی استفاده کرد و با آنها گروههای چندنفره ساخت تا آواتارها وارد دنیای بازی شوند و بازیگرها بتوانند با استفاده از آنها تجربه متفاوت و کاملاً جدیدی از بازیهای نقشآفرینی به دست آورند.

ج - استفاده از این آواتارها در بازیهای محبوب و بسیار مهیج شوتر مثل Call of Duty نیز میتواند بسیار هیجانانگیز باشد و افراد را به دل میدان جنگ ببرد. حتی می توان با استفاده از آواتارهای دیجیتالی از یک بازی شطرنج مجازی صمیمانه با دوستتان لذت برد.

د- میتوان با خرید زمین بازی متاورس امتیازات ویژهای به دست آورید و در بازیهای استراتژیک قلمروی مجازی خود را تشکیل دهید و برای گسترش آن تلاش کرد. برگزاری کنسرتهای مجازی و دیگر رویدادهای سرگرمکننده مجازی از دیگر کاربردهای متاورس در حوزه سرگرمی محسوب میشود.

7 - سفر و گردشگری

الف- مطمئناً تمام افراد توانایی مالی و جسمی سفر به مکانهای مختلف و بازدید از جاذبههای موردعلاقه خود را ندارند یا فرصت سفر به چنین مکانهایی را نداشته باشند، اما به لطف فناوریهای واقعیت مجازی میتوان بدون نیاز به ترک خانه و حتی بلند شدن از مبل راحتی خود سفری مجازی به تمام نقاط دنیا داشت و جاذبههای موردعلاقه خود را با وضوح بالا و با جزئیات کامل با هدست واقعیت مجازی دید. حتی میتوان مانند زمانی که امکان حضور در اماکن خاص وجود ندارد،به گوشه و کنار فضای مجازی سرک کشید و کنجکاوی نمود.

ب - در تورهای مجازی میتوان از راهنماییهای صوتی نیز استفاده کرد تا دیگر نیازی به راهنمای انسانی نباشد. هم چنین میتوان با استفاده از تاثیر نور و صدا یا حالت های متحرک، بازدید مجازی را جذابتر کرد.

ج - با استفاده از واقعیت افزوده نیز میتوان جاذبههای گردشگری مختلف را در محیط زندگی واقعی افراد شبیهسازی کرد. بدون تردید کاربردهای متاورس در حوزه گردشگری مجازی در آینده بسیار بیشتر از میزان کنونی خواهد شد.

د- با استفاده از امکانات متاورس ضمن بروز تحول در حوزه گردشگری ، فعالان این بخش می توانند امکانات موجود خود را در اختیار گردشگران قرار دهند.

8 - تجارت الکترونیک

الف - شبیهسازی اجناس مختلف و سفارشیسازی آنها مطابق با سلیقه و علاقه مشتری با استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده نیز امکانپذیر است. مشتریان میتوانند به لطف این دو فناوری مدل سهبعدی مجازی کالای موردنظر خود را قبل از سفارش دادن یا قبل از دریافت ببینند و در صورت امکان آنها را مطابق میل خود سفارشیسازی کنند (مثلاً رنگ یا طراحی لباس موردنظر خود را تغییر دهند) و نتیجه را همان لحظه مشاهده کنند و از نحوه ساخت محصول مورد نظر خوددر مراکز تولید مطلع شوند.

ب - ایجاد مراکز خرید کاملاً دیجیتالی و مجازی نیز با واقعیت مجازی ممکن است و افراد میتوانند از طریق این فناوری ابتدا کالای موردنظر خود را از زاویههای مختلف و با جزئیات کامل و دقیق مشاهده کنند و سپس آن را بخرند، بنابراین متاورس میتوانند در زمان کنونی که پاندمی کرونا تقریباً سراسر جهان را درگیر خود کرده است تا حدود زیادی نیاز به حضور فیزیکی افراد در مکانهای مختلف برای انجام کارهای ضروری مثل خرید را کاهش دهد و یا حتی چنین نیازی را برطرف کند. برندهای مطرحی همچون نایک، آدیداس و H&M بهتازگی فروشگاه مجازی خود را افتتاح کردهاند.

ج- هنرمندان میتوانند در دنیای متاورس نمایشگاه و گالری هنری مجازی نیز ایجاد کنند و با استفاده از NFT آثار هنری خود را قیمتگذاری کنند و با این روش از متاورس درآمد کسب کنند. در چنین فضایی میتوان هرگونه اثر هنری را به فروش رساند، از تابلوهای نقاشی گرفته تا قطعات موسیقی و میتوان به هر یک از آنها یک NFT یا توکن غیرقابلمعاوضه اختصاص داد.

9- کاربرد متاورس در تبلیغات و نمایشگاه

الف - بدون تردید بهرهمندی از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در صنعت تبلیغات، میتواند باعث جلبتوجه بیشتر شود. برندهای تجاری میتوانند مدلهای سهبعدی کالاها یا خدمات موردنظر خود را با جذابیت بالایی ایجاد کنند و با بهکارگیری افکتهای صوتی و بصری جذاب در این مدلها، مشتریان را بیشتر برای خرید کالاها یا استفاده از خدمات ترغیب کنند.

ب - آواتارهای دیجیتالی میتوانند نماینده افراد واقعی در دنیای مجازی باشند و برای برگزاری رویدادها، جلسات، همایشها و دیدارهای رسمی و غیررسمی در سالنهای مجازی که برای چنین اهدافی طراحی شدهاند، حضور یابند و حتی ملاقات صمیمی با یکدیگر داشته باشند.

ج- افراد فعال درصنعت مد نیز میتوانند در سایه بهرهمندی از کاربردهای متاورس، با کمک واقعیت مجازی و واقعیت افزوده مدلهای مجازی کالاهای مختلف ازجمله لباسها، مبلمان خانه و سایر وسایل دکوراسیون داخلی را با جزئیات بالایی شبیهسازی کنند و به مشتریان خود نمایش دهند تا مطمئن شوند طراحی آنها کامل مطابق خواسته و نظر مشتریان پیش خواهد رفت.

10-کاربرد متاورس حوزه آموزشی و علمی

الف - همانطور که گفته شد با استفاده از فناوریهای چهارگانه واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، واقعیت ترکیبی و واقعیت تعمیم یافته میتوان یک محیط دیجیتالی سهبعدی کاملاً نزدیک به دنیای واقعی را ایجاد کرد. چنین محیطی میتواند بدون هیچگونه محدودیت و مشکلی در رابطه ارتباط و تعامل، برای آموزش مجازی استفاده شود.

ب - افراد میتوانند با بهرهمندی از آواتارهای دیجیتال خود در کنار هم جمع شوند و با نسخه مجازی یکدیگر که حالتهای چهره، ویژگیهای جسمی و حتی حرکات و زبان بدن افراد مختلف بهدقت در آنها شبیهسازی شده است، ملاقات داشته باشند و همراه با یکدیگر جلسات علمی و آموزشی برگزار کنند، محیطهای دیجیتالی حتی میتوانند نیاز به محیطهای فیزیکی برای آموزش را برطرف کنند.

ج- میتوان با استفاده از این فناوریهای چهارگانه محیط آموزشی مجازی بسیار جذاب و پرهیجانی را برای دانشآموزان و بهخصوص کودکان ایجاد کرد تا انگیزه آنها برای یادگیری افزایش یابد. به عنوان مثال میتوان برای آموزش موضوع منظومه شمسی، سیارات این منظومه را با وضوح بالا در فضایی مجازی یا محیط واقعی اطراف دانشآموزان شبیهسازی کرد تا آنها با استفاده از وسایلی مثل هدستهای واقعیت مجازی و عینکهای واقعیت افزوده بهصورت ملموس و عینی با این سیارات آشنا شوند.

د- استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای آموزش، محدودیتهای مربوط به دانستن زبان فرد یا منابع مختلف آموزشدهنده را برطرف میکند و با کمک این دو فناوری میتوان موضوع موردنظر را بدون نیاز به دانستن زبان بهصورت کاملاً ملموس و بدون ابهام به افراد آموزش داد.

نقش متاورس در یادگیری

در فیلم آواتار تکنولوژیای دیده می شود که به افراد اجازه میدهد در یک کالبد مجازی قرار بگیرند و قدم به دنیای دیگری بگذارند. جالب است بدانید ایدهای که در آن زمان تخیلی به نظر میرسید، حالا در حال اجرا شدن است. اگر به آینده آموزش و یادگیری در بستر متاورس نگاهی بیندازیم، متاورس در واقع بستری است که از تکنولوژیهای روز دنیا ساخته شده است. البته این پایان کار نیست، متاورس فضایی است که همه میتوانند در آن زندگی کنند! تجربهای که شاید عجیب به نظر بیاید، اما شاید خیلی هم دور از دسترس نیست. ابتدا به مقاله و فیلم آواتار برگردیم. اگر در زمان ساخت این فیلم یعنی سال 2009 ازما پرسیده میشد که “به نظرتان این تکنولوژی تا چند سال دیگه معرفی خواهد شد؟” احتمالا پاسخ ما کمتر از 30 تا 40 سال نبود. اما بد نیست بدانید که در همین مدت کم پیشرفتهای بسیار بزرگی در این زمینه پدید آمده است. یک نمونه جالب که بسیاری از افراد آن تجربه کرده اند بازیهای کامپیوتری هستند. تجربه بازی با عینکهای واقعیت مجازی یا VR بسیار شبیه به چیزی است که ما در متاورس شاهد آن خواهیم بود. با این تفاوتکه در متاورس حواس ما هم فعال خواهند بود.

اگر میتوانستیم فراگیران را در داخل یک کلاس درس مجازی، با صندلی و نیمکت مجازی و فضایی که به سلیقه خود طراحی شده ببینیم، یادگیری تا چه اندازه افزایش پیدا میکند؟ مهم ترین ویژگی فضای متاورس که باعث شده استفاده از آن برای یادگیری و آموزش بیشتر باشد همین انتقال حس است. حتی اخیرا مارک زاکربرگ هم از دستکشی رونمایی کرد که به افراد حس لمس اجسام در دنیای مجازی را منتقل میکند! چنین چیزی فوقالعاده است. فرد بدون آنکه از جای خود تکان بخورد و تنها به کمک یک عینک واقعیت مجازی میتواند در کلاس درس حضور پیدا کند. کلاس درسی که به مراتب زندهتر، واقعیتر و جذابتر از تجربههای گذشته است.البته، نباید از نقش مهم ابزارهای خسته کننده هم غافل شد. اسکایروم، ادوبی کانکت، واتسپ یا هر فضای دیگری که کلاس در آن برگزار میشده است در واقع لطف بزرگی به ما کردهاند. این ابزارها ذهن را برای ورود به دنیای متاورس و یادگیری آماده کردند.

یادگیری زبان خارجه از طریق متاورس

یکی از مهم ترین چیزهایی که میتواند باعث یادگیری سریع زبان خارجی شود استفاده از منابع مختلف است. از فیلم و عکس گرفته تا آهنگ و متن، همگی میتوانند سرعت و کیفیت یادگیری زبان را افزایش دهند. اما یک معلم نمیتواند همه آنها را با هم در اختیار فراگیر بگذارد. از آن گذشته، فضا و امکانات کلاس درس این اجازه را به مدرس نمیدهد که بتواند از همه این موارد برای بهبود یادگیری استفاده کند.

اما این محدودیت ها در متاورس وجود ندارد. پاندمی کرونا علی رغم مشکلات و مصائب آن ، یک توفیق اجباری هم برای ما داشت و آن آشنایی اجباری با فضای آموزش آنلاین بود. در طول این دوران از انواع برنامه ها برای یادگیری استفاده شد. به همین دلیل حالا هم فراگیر و هم مدرس کمابیش با این نوع از یادگیری آشنا هستند. با این تفاوت که با رشد و پیشرفت متاورس، این یادگیری در فضای جذابتری اتفاق میافتد. برای مثال حالا دیگر یک معلم میتواند به راحتی و با کلیک بر روی یک دکمه فیلم مورد نظرش را پخش کند.

نمونه واقعی آموزش و یادگیری در متاورس(1)

اگر تصور ما این است که متاورس حالاحالاها دست نیافتنی است بد نیست بدانیم که اخیرا نمونهای شبیه به آن در دفتر آموزش شهری سئول اتفاق افتاد. آن ها تصمیم گرفتند کلاسهای علوم تعدادی از دانشآموزان را در یک فضای واقعیت مجازی برگزار کنند. این کار به آنها کمک میکرد تا تجربه بهتری از درس علوم را تجربه کنند. در واقع 2100 دانشآموز از طریق واقعیت مجازی و در یک شهر مجازی کنار هم جمع میشدند و آزمایشها و تجربههای جدید علمی را انجام میدادند. این تجربه به آنها کمک کرد تا مطالب درسی را بهتر یاد بگیرند. آن هم بدون آنکه بخواهند به خودشان یا دیگران صدمهای بزنند و از آن مهم تر این که لذت انجام آزمایشات علمی را از دست بدهند.

البته این مثال با چیزی که قرار است از نقش متاورس در یادگیری و آموزش ببینیم فاصله زیادی دارد. هرچند که با توجه به سرعت سرسامآور رشد و پیشرفت تکنولوژی، فاصله زمانی دست یابی به این تکنولوژی چندان زیاد نخواهد بود.

ویژگیهای مثبت یادگیری و آموزش در متاورس

محیط متاورس فضایی کاملا باز و آزاد را در اختیار مدرس و دانشجو/دانشآموز قرار میدهد. به این ترتیب آنها میتوانند کلاس و فضای آموزشی را بر طبق سلیقه خود بسازند. این نکته بسیار مهم چند فایده دارد که عبارتند از:

افزایش مشارکت در کلاس: میتوان با طراحی یک کلاس درس خوب، فضایی را به وجود آورد که مشابه کلاس درس حقیقی است. به این دلیل میل به مشارکت در مدرس و دانشآموز تقویت میشود.

1- محمدرضا حسنی ، نقش متاورس در یادگیری همه چیز درباره آینده آموزش ، شبکه کارآفرینی اموزش، دی ماه 1400

اشتراک گذاری: ویژگی اشتراک گذاری آسان در متاورس حتی در کلاسهای حقیقی هم دیده نمیشود! به کمک یادگیری و آموزش در فضای متاورس شما میتوانید هر آنچه دوست دارید را به راحتی با دیگران به اشتراک بگذارید. با متاورس ما یاد میگیریم که چگونه از یادگیری لذت ببریم.

صرفهجویی: آموزش در فضای متاورس میتواند کمک کند تا در جنبههای مختلف زندگی صرفهجویی کرد. از کرایه تاکسی گرفته تا زمانی که برای رسیدن به دانشگاه و مدرسه باید طی شود و حتی انرژی و توانی که باید صرف این کار گردد. به کمک این سبک از یادگیری میتوان در تمام این موارد صرفهجویی کرد. البته این تکنولوژی بدون شک بیهزینه هم نخواهد بود. اما به هرحال آینده آموزش به متاورس گره خورده است.

امید آن که در کشور عزیزمان با استفاده از تکنولوؤی های نوین ، ما نیز بتوانیم در گذران زندگی مفید و موثر و در یک کلام در زمینه توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی پیش تاز یاشیم.

---------------------------

دکتر فردین شورج – مدرس کارافرینی دانشگاه تهران

دکتر هادی مورخ – کارآفرین و مدیر عامل شرکت سروستان خوراک

توضیحات ومنابع

1-فوربْز (به انگلیسی: Forbes) شرکت رسانه ای و مجله آمریکایی است که در سال 1917 توسط بی. سی. فوربز تأسیس شد.

2- Cathy Hachl

3- فرهبد، احمدرضا ، کاربردهای متاورس در حوزههای مختلف چیست؟ اسفند 1400

4- حسنی، محمدرضا ، نقش متاورس در یادگیری همه چیز درباره آینده آموزش ، شبکه کارآفرینی اموزش، دی ماه 1400

5- پنج تن طوسی ، آرمان، کاهش فساد و ایجاد شفافیت با استفاده از بلاک چین، ماهنامه دنیای سرمایه گذاری،خرداد 1400

6- محمدی ، علی، کتاب همه چیز در مورد متاورس، نشر آستان مهرف چاپ اول 1400

7- The Metaverse: Prepare Now For the Next Big Thing

دانلود pdf مقاله